ölüm

ölüm
is.
1. biol. Orqanizmin həyat fəaliyyətinin həmişəlik dayanması və onun məhv olması, orqanizmdə və ya onun bir hissəsində maddələr mübadiləsinin dayanması, kəsilməsi. Fizioloji ölüm. Hüceyrənin ölümü. Bitkinin ölümü.
2. İnsan və ya heyvanın həyatının sona çatması; ömrün nəhayəti; vəfat, ölmə. Naqafil ölüm. Vaxtsız ölüm. – Dünyada elə sular var ki, insanı ölümdən qurtarır. . C. M.. Güllü özünə ölüm arzuladı. Ə. Vəl.. // Ölmə, ölmək vaxtı. Kərimxan insanın oturub dəqiqələri sayasaya ölümü gözləməyindən dəhşətli bir şey olmadığını bilirdi. M. İ.. Ölüm ayağında – ölmək, ya öldürülmək üzrə olma; ölərkən, ya öldürülərkən; ölüm qarşısında. Əbdülkərimi gətirib dar ağacının altında dayandırdılar. Heç bir baxan deməzdi ki, bu adam ölüm ayağındadır. Ə. H.. // məc. Bir şeyin sonu, məhvi. Kapitalizmin ölümü.
3. Edam cəzası. Ölümə məhkum etmək.
4. məc. Məhv olmaq təhlükəsi, dəhşətli fəlakət. Demək, biz şəhərimizi ölümdən qurtardıq. M. Hüs..
◊ Ölüm yuxusu – çox bərk yuxu. Çulğamışdı hər tərəfi dumanlıq; Aləm ölüm yuxusuna batmışdı. A. S.. Ölüm rəngi – bax ölü rəngi («ölü»də). Kişinin sifətindən ölüm rəngi çətin-çətin çəkilirdi. B. Bayramov. Ölüm sükutu – son dərəcə sakitlik, tam sükut. Həbsxananı bir neçə saniyə ölüm sükutu bürüdü. H. N.. Ortalığı ölüm sükutu qaplamışdı. M. Hüs.. Ölümə vermək – bada vermək, məhvinə səbəb olmaq, fəlakətə sürükləmək. Ata oğlunu ölümə verməyəcəkdir. S. R.. Ölümü gözünün altına almaq – ölə biləcəyini nəzərə alaraq qorxmamaq. Nə ölümü var? – nəyinə lazımdır? nə işi var? nəyinə gərək? <Ata:> Onun bu vaxt şəhərdə nə ölümü var? M. Hüs.. Bu vaxt <qızın> küçədə nə ölümü var idi? H. Seyidbəyli.

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • olum — OLÚM, olumuri, s.n (reg.) Adăpost pentru animale; îngrăditură, ţarc. – Din tc. olum vad . Trimis de ionel bufu, 01.05.2004. Sursa: DEX 98  olúm s. n., pl. olúmuri Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic  olúm, olúmuri, s.n. ( …   Dicționar Român

  • ölüm — I, 47, 75, 516; I I, 74, 134; II I, 327. 339 …   Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini

  • ölüm — is. 1) Bir insan, bir hayvan veya bitkide hayatın tam ve kesin olarak sona ermesi, ahiret yolculuğu, emrihak, irtihal, memat, mevt, vefat Çenesinde babamın ölüm günü gördüğüm asabi buruşmalar var. Y. Z. Ortaç 2) Ölme biçimi Yanarak ölümü, feciydi …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • olum — (İmişli) çayın dayaz yeri. – Arazda olum vardı, ordan keçəllərdi …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • ölüm-dirim — məsələsi – çox vacib, son dərəcə mühüm, təxirəsalınmaz məsələ. <Əsgər:> Bizim millət bu hadisələrin ölüm dirim məsələsi olduğunu anlamır. M. S. O.. Başmaq məsələsi <molla> üçün ölüm dirim məsələsinə çevrilmişdi. M. C.. Ölüm dirim… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ölüm-itim — is. Ölüm, fani, yoxluq. <Hacı Murad:> Dünya ölüm itimdir. . S. S. A.. Badə qaldır, eşq adına içək gəl; Ömür gödək, dünya ölüm itimdir. R. R …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ölüm-zülüm — z. Çox çətinliklə, gücbəla ilə. Ölüm zülüm işi qurtarmaq. – <Yolçular> ölüm zülüm kəndin içindən çıxıb, gecə yarısı Usta şəyirdi dediyimiz yerə çatardılar. H. S.. Ağazal ölüm zülüm gəlib onuncu sinfə çıxmışdı. Ə. Ə …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ölüm döşeği — is. 1) Ölümcül durum Gelemezdim annemi ölüm döşeğinde nasıl bırakırdım? Ö. Seyfettin 2) Son nefesin verileceği yatak veya yer Ölüm döşeğine yattığı zaman geçmiş olsuna uğrayan postacı Hafız a garip bir ümitle baktığı hâlâ gözümün önüne gelir. S.… …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • ölüm kalım — is. Her türlü tehlikeyi göze alma Birleşik Sözler ölüm kalım meselesi ölüm kalım savaşı …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • ölüm kalım savaşı — is. Ölüm kalım meselesi Kurtuluş Savaşı nda bir ölüm kalım savaşı içinde idik. H. Taner …   Çağatay Osmanlı Sözlük

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”